Ontslaving: antidepressiva

101. Antidepressiva

Antidepressiva vormen een klasse van geneesmiddelen die in de behandeling van weerbarstige of hardnekkige depressie een belangrijke taak vervullen. Aangepast voorgeschreven door de arts kunnen ze de kernsymptomen van een depressie milderen of wegnemen. Daarnaast worden ze ook wel bij diverse angststoornissen ingezet, zoals paniekaanvallen.

Angst en depressie zijn twee handen op een buik. Depressie gaat met angst gepaard en chronische angst is zo vermoeiend dat je er depressief van wordt. Wat alle middelen van deze klasse zowat gemeen hebben, en waar je ze kunt aan herkennen, is dat antidepressiva niet meteen na inname inwerken. Je moet een tijdje wachten op het effect, wat verklaart dat ze niet verslavend zijn, wat sommigen ook mogen beweren.

Het is niet omdat je niet zonder kunt dat je verslaafd bent. Een diabeet kan ook niet zonder haar of zijn insuline, maar dat heeft met verslaving niets te maken. Zo is het ook met depressie. Het is een ziekte waar een behandeling voor bestaat, want er zijn middelen die kunnen helpen. We moeten klasse per klasse naar het nut kijken en niet alle psychiatrische geneesmiddelen over dezelfde kam scheren

Dat amalgaam van misvattingen merk ik nog wel eens. Sommige mopperaars nemen alle geneesmiddelen die de geest beïnvloeden in het vizier en beweren dat alle psychiatrische geneesmiddelen des duivels zijn, omdat ze verslavend zouden werken. Wel nee, absoluut niet. Misbruik van antidepressiva komt niet voor en er is nauwelijks een zwarte handel, al kun je ze tegenwoordig via internet bestellen.

In principe is een medisch voorschrift vereist om deze middelen te kunnen krijgen in de apotheek. Persoonlijk vind ik dat heel goed, dat het zo geregeld is, maar niet iedereen moet het met mij eens zijn. Ik vind dat we als arts een taak hebben om de indicaties en de contra-indicaties terdege in het oog te houden.

Het kan dus enkele weken duren voordat er een positief effect te zien is. De bijwerkingen kunnen echter wel al heel snel voorkomen en nopen soms tot stoppen en zoeken naar een ander middel. Het is dus geen wonderpil die alle ongemakken wegneemt zonder er nieuwe te scheppen. Wel integendeel. Het vergt soms enige overtuigingskracht vanwege de voorschrijver om toch te proberen die eerste weken door te komen.

Sommigen krijgen dan ineens een klik, wanneer het middel begint te werken zo rond dag 17.