Ontslaving: overgang

74. Overgang

Dat botste. De behandeling werd soms ten onrechte afgebouwd, soms met kwalijke gevolgen. Ik heb toch een aantal gevallen gezien van jongelui, meestal mannen, die het geneesmiddel echt wel nodig hadden. Zo bijvoorbeeld iemand die zijn zware studie tot ingenieur in het laatste jaar teloor zag gaan door toenemende concentratieproblemen, weer helemaal opfleurde door de rilatine en succesvol afstudeerde.

In mijn ervaring springt dat soort patiënten gewetensvol met de medicatie om en maken ze daar geen misbruik van. In die groep zie ik, tenminste wat amfetaminegebruik betreft, geen ontsporingen optreden. Wat in een ander leven een verslavend middel is, speelt hier keurig de rol van een geneesmiddel dat een gunstige en ingrijpende invloed op de levenskwaliteit heeft.

We kunnen hier natuurlijk niet op elk aspect ingaan, maar alleen een paar grote lijnen aangeven. Die kunnen zeer uiteenlopend, bont en gevarieerd zijn, en dan helpt het misschien dat we een paar goede vuistregels hanteren. We moeten onthouden dat een ernstige aantasting van de persoonlijkheid, en het rare gedrag dat ermee gepaard gaat, het gevolg kan zijn van aanwijsbare stoornissen in de hersencellen en de boodschappermoleculen die ze uitwisselen.

Een psychiatrische aandoening is niet iets wat je met een goed gesprek op kunt lossen. Het is ook geen kwestie van schuld, van luiheid of domheid of zo. Het is zeker niet iets waar je voor gekozen hebt. Het overkomt je. In heel veel gevallen krijgt dat geen naam en kan het lang duren vooraleer een arts de diagnose kan stellen.

Vaak is er op dat ogenblik in de ernstige gevallen al zware schade aangericht, omdat niemand het geduid heeft. Daar zul je vaak zien dat de psychotherapeutische aanpak niet bij machte is het tij te keren, en dat de psychiater om de hoek komt kijken, en bij uitbreiding de huisarts die zijn psychiatrische bril opzet.

In die gevallen zal vaak een aangepaste behandeling met geneesmiddelen nodig zijn die, indien succesvol, dikwijls gedurende vele jaren, of zelfs het hele leven door moet lopen. Psychiaters zijn nog zeldzamer en duurder dan psychologen, al wordt een deel van het ereloon door het ziekenfonds terugbetaald.