Ontslaving: hernia

104. Hernia

Chronische pijn komt meer voor dan je denkt. Dat gaat van slachtoffers van verkeersongevallen tot mensen met kanker. Iedereen met chronische pijn. Dat vormt een hele bijzondere groep vanuit het oogpunt van de verslavingsarts. Je moet niet over ontslaving gaan preken bij iemand die afziet van de pijn. We moeten dan kijken hoe we die nood kunnen lenigen en soms zijn daar geneesmiddelen bij nodig.

Ook als het om verslavende middelen gaat. Sommigen hebben dat echt nodig om een menswaardig bestaan te leiden. We kunnen deze pijnpatiënten onze hulp niet weigeren en als er farmaceutische middelen bestaan die de pijn kunnen lenigen, dan mogen wij hen die niet ontzeggen.

Toch moeten we ook goed nadenken over ons voorschrift en niet zomaar alles voorschrijven wat van ons gevraagd wordt. Daar mag je dan weer nooit arbitrair in worden, dat is de valstrik. Het is een vorm van macht die je hebt door toedoen van het medische voorschrift dat je handtekening draagt. Je kunt in theorie vroeg of laat ook weigeren het te verstrekken.

Wat je nooit moet doen, is zelf een verslaving veroorzaken. Ik val in herhaling, maar daarom schrijf ik geen benzodiazepines voor. Neem nu iemand met een ernstige aantasting van de wervelzuil door bijvoorbeeld een tussenwervelschijfhernia. Ofwel komt zo een discushernia in de nek voor, ofwel in de lendenen.

In het eerste geval kun je vlijmende pijnen gewaarworden die uitstralen naar de handen en vingers, die er voos van worden. Vergelijkbaar, maar dan in de onderste ledematen, krijg je heupzenuwontsteking of sciatica, met pijn die uitstraalt naar knieën en soms het gevoel dat de voet slaapt. Die krijgen de afgelopen jaren op de spoedgevallendiensten massaal benzodiazepines voorgeschreven en dat vind ik een echte schande.

Heupzenuwontsteking kan jaren duren en is dus een bron van ernstige en langdurige, maar niet fatale pijn. Nou, dan is de nood groot om aan pijnstillers te komen en dat moet je dus op termijn zien, want de hulpvrager is nog niet gauw van zijn kwaal af. Er zijn nog meer chronische pijnsyndromen te noemen, waar heelkunde machteloos staat of al geprobeerd is. Patiënten die helse pijnen lijden, kun je niet in de kou laten staan. Je moet wel weten wat je doet met je middelen, want zo eenvoudig is het allemaal niet.